تعیین نقطه تغییر در داده های مرگ ومیر ایران

مقدمه و اهداف: تحلیل روند مرگ ومیر در سطح کشور که اساساً به صورت دنباله ای از مشاهده های مرتب شده بر اساس زمان به صورت x1,….,xn می باشد، نقطه ای وجود دارد که در آن ویژگی های آماری روند مرگ ومیر در کشور تغییر می کند. به طوری که k0 تا از مشاهدات اول از یک توزیع آماری مثلf0 وn-k0  تا مشاهده باقی مانده از توزیع دیگری مثل f1 برخوردار هستند. نقطه k0 نامعلوم و با نام نقطه تغییر (change point) نامیده می شود. هدف از این مطالعه، تعیین نقطه تغییر در داده های مرگ ومیر ایران طی سال های 91-1338 می باشد. روش کار: در این مطالعه برای متغیر xt که بیان گر تعداد مرگ ومیرها در زمان t (بر اساس سال) است، مدل پواسن را به دلیل شمارشی بودن متغیر در نظر گرفته و فرض شد که xt پیش از نقطه تغییر k0 دارای توزیع پواسن با میانگین 0λ و برای سال های بعدی دارای توزیع پواسن با میانگین 1λ باشد. مسأله اصلی شناسایی و سپس برآورد نقطه تغییر و پارامترهای پیش و پس از نقطه تغییر می باشد که از روش mic که تغییر یافته معیار اطلاع شوارتز می باشد؛ استفاده شد. همین طور برای بررسی وجود بیش از یک نقطه تغییر از روش binary segmentation process استفاده گردید. نتایج: داده های واقعی نشان دادند که تغییر در روند مرگ ومیر کشور در سال 1372 و 1376رخ داده است. نتیجه‏گیری: بنابر نتایج حاصل از تحلیل نقطه تغییر روند مرگ ومیر در کشور را می توان به سه دوره هر کدام با میزان(نرخ) مرگ ومیر متفاوت تقسیم کرد.